Dört kutsal kitap olan Tevrat, Zebur, İncil ve Kur’an-ı Kerim, farklı zamanlarda ve farklı peygamberlere indirilmiş olmalarına rağmen, birçok konuda benzer mesajlar içeriyor. Metinler birebir aynı olmasa da, inanç sistemi, ibadet anlayışı ve ahlaki öğretiler açısından dikkat çeken paralellikler bulunuyor. Bu ortaklıklar, dini metinlerin insanlığa yönelik evrensel mesajlar taşıdığını bir kez daha gösteriyor.
TEVHİD İNANCI: TEK TANRI VURGUSU
Tüm kutsal kitaplar, evrenin yaratıcısının tek olduğu inancını açıkça vurgular. Bu tema, dinlerin temel taşı olarak kabul edilir.
• Tevrat (M.Ö. 6. yüzyıl): “Dinle, ey İsrail: Tanrımız Rab tek Rab’dir.” (Tesniye 6:4)
• İncil (M.S. 1. yüzyıl): “Tanrımız Rab tek Rab’dir.” (Markos 12:29)
• Kur’an (M.S. 7. yüzyıl): “De ki: O Allah birdir.” (İhlas Suresi 112:1)
Bu ayetler, tek tanrılı dinlerin temel ilkesi olan monoteizmin, üç büyük semavi kitapta da değişmeyen bir temel olduğunu gösteriyor.
KOMŞULUK VE AHLAK: İYİLİK ORTAK PAYDA
Tüm kutsal metinler, insan ilişkilerinde sevgi, saygı ve adaletin önemine vurgu yapar. Komşuya ve topluma karşı iyi davranmak, ortak bir ilke olarak öne çıkar.
• Tevrat: “Komşunu kendin gibi seveceksin.” (Levililer 19:18)
• İncil: “Komşunu kendin gibi seveceksin.” (Matta 22:39)
• Kur’an: “Komşuya, yolda kalmışa iyilik edin.” (Nisa Suresi 4:36)
Ayetlerdeki bu anlam paralelliği, tüm dinlerde insanlara barış, iyilik ve yardımseverlik telkin edildiğini ortaya koyuyor.
AHİRET İNANCI: HESAP GÜNÜNE VURGU
Dört kitapta da ölüm sonrası yaşam, hesap günü ve ilahi adalet vurgulanıyor. Kıyamet günü inancı, dinlerin ortak eskatolojik temasını oluşturuyor.
• Tevrat: “Toprağın tozu içinde uyuyan birçokları uyanacak…” (Daniel 12:2)
• İncil: “Yaşam kitabına yazılmamış olan herkes, ateş gölüne atıldı.” (Vahiy 20:15)
• Kur’an: “Kim zerre kadar hayır işlerse onu görür.” (Zilzal Suresi 99:7-8)
Bu ayetler, her insanın yaptıklarından sorumlu olacağı bir yargı günü anlayışını paylaşıyor.
EVRENSEL MESAJLARIN ORTAK DİLİ
Dört kutsal kitap, metinsel olarak birebir örtüşmese de içeriksel olarak büyük benzerlikler taşır. Tevhid, ahlak, ibadet ve ahiret inancı gibi konular, bu kitaplarda ortak zeminlerde ele alınmıştır. Bu da dinlerin temelinde insanlığa yönelik ortak mesajlar bulunduğunu ve ahlaki değerlerin evrenselliğini gözler önüne seriyor.
