HABER - Ali Çekdar KORKMA
Özellikle son yıllarda bazı kamuoyuna mal olmuş isimlerin de yaşadığı aort damarı yırtılması, pek çok kişi için yeni bir sağlık endişesi haline geldi. Kalp ve damar sistemiyle ilgili olan bu durumun aniden ortaya çıkması ve ölümcül sonuçlar doğurabilmesi, hastalık hakkında daha fazla bilgi edinme ihtiyacını beraberinde getirdi. Peki, aort damarı yırtılması nedir? Neden olur? Hayati tehlikesi var mı? İşte detaylar…
AORT DAMARI NEDİR?
Aort damarı, kalbin sol karıncığından çıkan ve vücuda oksijen bakımından zengin kanı taşıyan en büyük atardamardır. Baston şeklinde bir yapıya sahip olan bu damar, beyin, kaslar ve organlara kan ulaştırmakla görevlidir. Sağlamlığı hayati önem taşır.
AORT DAMARI YIRTILMASI (DİSEKSİYONU) NEDİR?
Aort diseksiyonu, aort damarının iç katmanında bir yırtık oluşmasıyla başlar ve bu yırtıktan içeri giren kan, damar duvarının diğer katmanlarını da ayırabilir. Yırtık ilerledikçe kan akışı bozulur, hatta tamamen durabilir. Bu durum, ölümle sonuçlanabilecek kadar ciddi olabilir.
AORT YIRTILMASININ NEDENLERİ
Yüksek tansiyon, aort duvarına sürekli baskı yaparak zamanla zayıflamasına neden olur ve yırtılma riskini artırır. Ayrıca genetik rahatsızlıklar, bağ dokusu hastalıkları, travmalar ve damar iltihapları da risk faktörleri arasındadır. Özellikle şu durumlar dikkat çeker:
• Yüksek tansiyon
• Marfan sendromu
• Aort anevrizması
• Vaskülit
• Şiddetli göğüs travmaları
AORT DİSEKSİYONUNUN BELİRTİLERİ
Aort yırtılması genellikle uykuda veya istirahat halindeyken aniden başlar. En yaygın belirtisi sırt ve göğüste hissedilen keskin, yırtıcı bir ağrıdır. Bunun yanında:
• Baş dönmesi, bayılma
• Bilinç kaybı
• Mide bulantısı
• Felç benzeri güç kaybı
• Nefes darlığı ve konuşma zorluğu
TANI NASIL KONULUR?
Aort yırtılması kalp kriziyle karıştırılabilir. Bu nedenle röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT), MR ve ekokardiyografi gibi görüntüleme yöntemleriyle kesin teşhis konur. Acil vakalarda BT taraması öncelikli tercih edilir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Tedavi, yırtığın yerine ve hastanın genel durumuna göre belirlenir. Kan basıncını düşüren ilaçlarla kontrol altına alınabilir ya da cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi yöntemler arasında:
• Endovasküler greft onarımı: Kasıktan girilerek stent yerleştirilir.
• Greft değişimi: Yırtık bölge çıkarılır, yerine yapay damar takılır.
HAYATİ TEHLİKESİ ÇOK YÜKSEK
Aort damarı yırtılması, erken fark edilmediğinde ölmcül sonuçlara yol açabilir. Özellikle 48 saat içinde ölüm riski %50’nin üzerine çıkar. Bu nedenle, ani göğüs ağrısı yaşayan herkesin zaman kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurması gerekir.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER’İN AORT DAMARINDA YIRTILDI
TBMM Başkanvekili ve DEM Parti İmralı Heyeti’nde yer alan Sırrı Süreyya Önder, dün gece geçirdiği kalp krizi sonrası hastaneye kaldırıldı. İstanbul’daki konutunda fenalaşan Önder’in ambulansla hastaneye nakli sırasında ve ameliyat öncesinde kalbi iki kez durdu. Müdahaleyle yeniden hayata döndürülen Önder’e, yapılan tetkiklerde aort damarında yırtık teşhisi konuldu. Bu gelişme üzerine acilen ameliyata alınan Önder’in operasyonu gece 23.30’da başladı ve tam 12 saat sürdü. Yoğun bakımda tutulan Önder’in kalbi ve ciğeri cihaza bağlı ve Hayati tehlikesi devam ediyor.
