Türkiye dokuz ayda tam üç seçim gördü. Bu yoğun bir periyoda bu hafta sonu yerel idare seçimler bir nokta koyacak. Nihayet hem siyasiler hem de vatandaşlar rahat bir nefes alacak.
Yerel seçimler kapsamında vatandaşlar, 31 Mart 2024 Pazar günü yaşadıkları ilin ve ilçenin belediye başkanlarını seçecek. Aynı zamanda köylerin veya mahallelerinse muhtarlarını seçmek için de sandığa gidecekler.
Seçimlerle ilgili en önemli konu başlığı ise her zamanki gibi sandıklar. Oy verme işleminin sonuçlandırıldığı sandıkların korunması büyük önem arz etmekte. Aksi takdirde seçim sonuçlarına gölge düşmesi ihtimal dahilinde. Bunun yanı sıra sandık güvenliğinin sağlanamaması, oy sayımlarının da tekrarlanabilmesine ve sürecin uzayarak şeffaflığın azalmasına sebep olabiliyor.
Sandıkların güvenliğini ve seçim günündeki işleyişin sağlanmasını sandık görevlileri gerçekleştiriyor.
Peki bu sandık görevlileri kimdir? Sandık görevlileri ne yapar? Görevliler ne kadar ücret alır? Bizler sonraki seçimlerde nasıl sandık görevlisi olabiliriz? Bu soruların cevaplarını derledik.
Sandık Görevlisi olmak ne demek?
Sandık görevlileri, seçim gününün işleyişi için belki de en büyük öneme sahip kişilerdir.
Her sandıkta yedi adet bulunan sandık görevlileri, oy verme sürecinde pusulaların dağıtılmasından, pusulaların sandığa nizami bir şekilde atıldığından sorumludurlar.
Oy verme işleminin ardından da sandık görevlilerinin işleri devam eder. Görevliler oy sayımından ve sayılan oyların tutanaklara işlenmesinden sorumludurlar. Bu tutanaklar, sandığın sayımı sonuçlandıktan sonra sandık odasının girişine asılır.
Her parti seçim öncesi belli sayıda sandık görevlisini görevlendirir ve gereken sandıklara gönderir. Böylece partilerin de sandıklar üstünde kontrolü sağlanır.
Sandık kurullarında bir sandık kurulu başkanı, altı asil üye olmak üzere yedi görevli bulunur. Her sandığın altı da yedek üyesi mevcuttur.
Nasıl sandık görevlisi olabilirim?
Sandık kurulunda görev alacak vatandaşlar, 298 sayılı Kanun'un 22. ve 23. maddesine göre belirlenmektedir.
Seçim günü sandık görevlisi olarak görev almak isteyen vatandaşların ikametgah adresine göre seçim kurulu başkanlığına başvuru yapmaları gerekmektedir.
Partiler de sandık görevlisi olarak belirleyecekleri kişileri YSK'ye bildirmektedir.
Sandık görevlisi olmak için genel olarak şu şartlar aranmaktadır:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
- 18 yaşını doldurmuş olmak,
- Herhangi bir siyasi parti üyeliğine sahip olmamak
- Herhangi bir suçtan hüküm giymemiş olmak
İdare amirleri, zabıta amir ve memurları, Askeri Ceza Kanunu'nun 3. maddesinde yazılı sivil memurlar dahil askeri şahıslar, TBMM üyeleri ve adaylar sandık görevlisi olamazlar.
Sandık Görevlisi ücreti ne kadar?
Sandık görevlileri hem YSK'dan, hem de partilerinden belli bir ücret almaktalar.
YSK tarafından verilen sandık görevlisi ücretleri memur maaş katsayısına göre hesaplanıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayınlanan maaş takip çizelgesine göre aylık katsayı 0,76087 oldu.
Genel hesaplama yöntemi ile 2000 x memur maaş katsayısı (0, 760871 x 2000), dolayısıyla sandık görevlisi ücretinin bu yerel seçimlerde ortalama 1.521 TL olması bekleniyor.
Sandık kurulu başkanlarına 2.947 TL, sandık memurlarına 2.088 TL, partili üyelere 1.044 TL ve bina sorumlularına 2.936 TL ücret ödenecek.
Sandık Görevlisi Ücreti nereden alınacak?
Sandık görevlisi ücretleri elden verilmemekte, banka hesaplarında yatmakta. Eğer ki bir kamu çalışanı olarak sandık görevindeyseniz maaşınız Ziraat Bankası veya Halkbank hesaplarınıza yatacaktır.
Sandık görevlisi ücretleri bankamatik üstünden çekilemiyor. Bu ücretlerin alınabilmesi için gişelere müracaat edilmesi ve sonrasında kimlik ibrazı gereklidir.
Sandık Görevlisi Başvuru Tarihleri
Sandık Görevlisi olmak isteyenlerin ya Yüksek Seçim Kurulu'na ya da görev almak istedikleri partilere başvurmaları gerekiyor, görevlendirmeler bu başvurulara göre yapılıyor.
Başvurular genelde seçime yaklaşık 1.5 ay kala bitiyor. Yüksek Seçim Kurulu'nun takvimine göre YSK görevi alacaklar için başvuru süresi 3 Şubat'ta sona erdi, partiler ise 20 Şubat tarihinde listelerini teslim ettiler.
Sandık Görevi Sorgulama
Sandık Göreviniz olup olmadığını öğrenmek için e-Devlet Kapısı'nı kullanabilirsiniz. e-Devlet Kapısı'na giriş yapmak için e-Devlet Şifresi, Mobil İmza, Elektronik İmza, T.C. Kimlik Kartı veya İnternet Bankacılığı gibi seçenekler mevcut.
Sisteme giriş yaptıktan sonra ilgili sayfadan görevinizi, hangi okulda ve hangi sandıkta görevli olduğunuzu görebilirsiniz.
Sandık Görevlisi ücretleri ne zaman yatıyor?
Sandık Görevlisi ücretlerinin ne zaman yatacağı henüz belli değil.
Sandık görevlisi göreve gitmezse ne olur?
Bahsettiğimiz üzere seçimler 298 numaralı Seçim Yasası'nın 22. ve 23. maddeleri ışığında gerçekleştirilmektedir.
Bu yasaya göre seçim günü haklı bir sebebi bulunmaksızın görev başında olmayan sandık görevlilerine 50 günden az olmamak kaydı ile idari para cezası uygulanır.
Seçim görevinin iptali içinse görevi veren ilçe seçim kuruluna başvurulması gerekmekte. Başvurusu onaylanan görevlilerin seçim görevleri iptal edilmekte.
