HABER - Leyla DAĞ
Kurban Bayramı öncesi en çok dikkat edilmesi gereken konulardan biri, alınacak kurbanlık hayvanın sağlıklı ve hamile olmaması. Hem dini kurallar hem de etik açıdan bu durum büyük önem taşıyor. Ancak birçok kişi, bir hayvanın hasta ya da hamile olup olmadığını anlamakta zorlanabiliyor. İşte dikkat edilmesi gereken temel işaretler:
HASTA HAYVAN NASIL ANLAŞILIR?
Kurban edilecek hayvanın sağlıklı olması, İslami kurallar açısından zorunludur. Hasta bir hayvan kurban edilmemelidir. Hayvanın hasta olduğunu anlamanın yolları şunlardır:
• Gözlerde donukluk veya akıntı olması
• Ağızda salya akması, burun akıntısı
• İştahsızlık ve sürekli yatar vaziyette durma
• Topallama, yürürken dengesizlik
• Tüylerde matlık, kabarıklık, aşırı dökülme
• Zayıf beden yapısı, kaburga kemiklerinin belirgin olması
• Aşırı huzursuzluk ya da tam tersi tepkisizlik
Veteriner hekim kontrolü yapılmayan hayvanlarda bu tür belirtiler varsa satın alınmamalıdır.
HAMİLE HAYVAN NASIL ANLAŞILIR?
Kurbanlık hayvanın hamile olması, İslam alimlerinin çoğunluğu tarafından kurban edilmeye uygun görülmez. Hem dini hem de insani olarak sakıncalı bulunan bu durum şu şekilde anlaşılabilir:
• Karnın belirgin şekilde şiş olması, alt kısmın sertleşmesi
• Yürürken yavaşlama, çabuk yorulma
• Meme uçlarında dolgunluk, süt benzeri sıvı gelmesi
• Karnına hafifçe dokunulduğunda hareket hissedilmesi
• Veteriner hekim muayenesinde belirlenen bulgular
Görünüşte sağlıklı olsa bile, özellikle gebe hayvanlar kasaplık ya da kurbanlık olarak tercih edilmemelidir. Bu tür durumlar hem hayvana eziyet hem de dini kurallara aykırılık teşkil eder.
SAĞLIKLI KURBANLIK NASIL OLMALI?
• Yaşını doldurmuş olmalı (küçükbaşlarda en az 1, büyükbaşlarda en az 2 yaş)
• Dişleri tam olmalı
• Tüyleri parlak, hareketli, besili görünmeli
• Gözleri canlı ve parlak olmalı
• Yem yeme isteği olmalı
Hayvan pazarlarında dikkatli bir gözlem ve mümkünse veteriner desteğiyle, kurbanlık seçiminde doğru kararlar verilebilir.
KESİM SONRASI HASTALIK BELİRTİLERİ
Kurban kesimi sonrası, hayvanın iç organlarında anormal bulgular gözlemlenebilir. Örneğin, karaciğerde içi sıvı dolu kesecikler (kist hidatik) veya akciğerlerde irinli nodüller tespit edilirse, bu durumlar hayvanın hasta olduğunu gösterebilir. Bu tür durumlarda etin tüketilmemesi ve veteriner hekime başvurulması önerilir.
