HABER - Ali Çekdar KORKMA
Diyarbakır, sadece tarihî ve kültürel zenginlikleriyle değil, aynı zamanda yer altı kaynaklarıyla da önemli bir konuma sahiptir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük illerinden biri olan Diyarbakır’da, çeşitli ham maddeler çıkarılmakta ve ekonomik faaliyetlerde önemli rol oynamaktadır.
DİYARBAKIR’DA ÖNE ÇIKAN HAM MADDELER
Diyarbakır’ın coğrafi yapısı ve yer altı zenginlikleri, farklı sektörlerde kullanılabilecek birçok değerli ham maddeye ev sahipliği yapar. İşte Diyarbakır’da çıkarılan başlıca ham maddeler:
• Mermer ve traverten: Diyarbakır, kaliteli mermer yataklarıyla tanınır. Özellikle Bismil ve Ergani ilçelerinde mermer ocakları bulunmaktadır. Traverten üretimi de dikkat çeker.
• Bakır: Ergani ilçesi, Türkiye’de bakır madenciliğinin önemli merkezlerinden biridir. Ergani Bakır İşletmeleri geçmişten bu yana faaliyet göstermektedir.
• Krom: Bölgede az miktarda da olsa krom yataklarına rastlanmaktadır. Krom, paslanmaz çelik üretiminde kullanılan önemli bir metaldir.
• Kireç taşı: İnşaat sektöründe yaygın olarak kullanılan kireç taşı da Diyarbakır çevresinde çıkarılan önemli bir hammaddedir.
• Kil ve taş kömürü (linyit): Seramik ve tuğla sanayinde kullanılan kil ile bazı bölgelerde düşük kaliteli linyit yatakları mevcuttur.
Diyarbakır’ın Yeraltı Zenginliği Ortaya Çıktı: Kurşundan Fosfata, 9 Farklı Maden Sahası Tespit Edildi
Dicle, Ergani, Çınar ve Kulp ilçelerinde yüksek tenörlü cevherler dikkat çekiyor
Diyarbakır Madenciler ve Mermerciler Derneği’nin paylaştığı verilere göre, kent sınırları içinde yer alan farklı ilçelerde kurşun, çinko, demir, fosfat, barit gibi önemli maden kaynaklarının varlığı tespit edildi. Toplamda 9 farklı maden grubuna ait sahalarda yüz binlerce tonluk rezerv bulunuyor. Bu kaynakların önemli bir kısmı özel sektör eliyle işletilmeye başlandı.
Kurşun-Zengin Gümüş İçeriğiyle Dikkat Çekiyor
Dicle-Kurşunlu (Piricman) sahasında, %19,5 oranında kurşun (Pb) içeren cevherle birlikte, ton başına 88 gram gümüş (Ag) tespit edildi. Bu sahada toplamda 24.575 ton görünür+muhtemel, 19.925 ton mümkün rezerv bulunuyor. Bölge, hem tenör hem de metal çeşitliliği açısından ön plana çıkıyor.
Barit
Dicle’ye bağlı Viskül, Biricik ve Keferbere köyleri yakınlarında yer alan barit yataklarında %80-94 oranında BaSO₄ içeren yüksek kalitede rezervler bulunuyor. 2850 ton görünür rezerv, özellikle sondaj faaliyetlerinde katkı maddesi olarak kullanılıyor.
Tuğla ve Kiremitlik Kil Yatakları 3 Milyon Tonu Aştı
Diyarbakır merkez ile Lice, Sincangömü, Varisinbağı, Zengo, Angülgömü ve Patrik köyleri civarında tespit edilen tuğla-kiremitlik killer, 3 milyon ton jeolojik rezerv ile dikkat çekiyor. Bu kaynaklar inşaat sektörüne uzun vadeli katkı sağlayacak nitelikte.
TARIMA DAYALI HAM MADDELER
Diyarbakır aynı zamanda tarımsal üretim açısından da zengindir ve bu üretimden elde edilen doğal hammaddeler sanayiye katkı sağlar:
• Pamuk: Tekstil sanayisinde kullanılan önemli bir tarımsal hammaddedir. Diyarbakır’ın ovalarında pamuk üretimi yaygındır.
• Buğday ve arpa: Un ve yem sanayisine ham madde sağlayan buğday ve arpa da bölgede bol miktarda yetişir.
• Antep fıstığı: Son yıllarda üretimi artan ve gıda sanayisinde önemli yere sahip olan antep fıstığı da Diyarbakır ekonomisine katkı sunar.
• Karpuz: Diyarbakır karpuzu hem Türkiye’de hem de yurt dışında bilinen, ekonomik değeri olan tarımsal bir üründür.
SANAYİYE ENTEGRE EDİLEN HAM MADDELER
Çıkarılan ham maddeler, ilde kurulu olan sanayi tesisleri tarafından işlenerek katma değerli ürünlere dönüştürülmektedir. Mermer fabrikaları, un ve yem fabrikaları, tekstil atölyeleri bu dönüşüm sürecinin önemli parçalarıdır.