ÖZEL HABER - Abdullah AKYOL / Davut SANCAROĞLU
Uzman Psikolojik Danışman Vejdin Çelik, intihar olgusunu, nedenlerini ve alınabilecek önlemleri detaylı bir şekilde ele aldı. İntiharın bireyin “sessiz çığlığı” olduğunu vurgulayan Çelik, sosyal izolasyon, ekonomik ve psikolojik faktörlerin intihar vakalarını artırdığını belirtti. Toplumun ve kurumların bu konuda daha duyarlı olması gerektiğini ifade eden uzman, sosyal destek ve profesyonel yardımın önemine dikkat çekti.
"İNTİHAR NEDİR VE NEDENLERİ NELERDİR?"
Vejdin Çelik, intiharı “bireyin bilinçli ya da bilinçsiz olarak kendi yaşamına çeşitli sebeplerden dolayı son vermesi” olarak tanımladı. En yaygın nedenler arasında “ekonomik sorunlar, sosyal izolasyon ve psikolojik faktörler” yer alıyor. Özellikle “depresyon, kaygı bozukluğu ve kişilik bozuklukları” gibi ruhsal durumların intihara zemin hazırlayabileceğini belirten Çelik, bireyin yalnızlaşmasının ve ruh sağlığının bozulmasının en büyük tetikleyici olduğunu vurguladı. “Sosyal izolasyon, bireyin kendini kötü hissetmesine ve yaşamına son verme düşüncesine yönelmesine neden oluyor,” dedi.
"İNTİHAR EĞİLİMİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?"
İntihara meyilli bireylerde görülen belirtileri sıralayan Çelik, bu kişilerin genellikle “ölümle ilgili konuşmalar yaptığını, vasiyet niteliğinde cümleler kurduğunu” ve rutin alışkanlıklarının bozulduğunu ifade etti. “Yeme-içme düzenleri değişir, ifadeleri donuklaşır, sık sık ölümle ilgili araştırmalar yaparlar veya ‘benden sonra şunu yapın’ gibi cümleler kullanırlar,” diyen Çelik, bu işaretlerin “ben buradayım, kendimi kötü hissediyorum” mesajı taşıdığını belirtti. Ayrıca, bireylerin toplumdan izole olmasının ve duygularını ifade edememesinin bu belirtileri güçlendirdiğini ekledi.
"SOSYAL ÇEVRE VE AİLENİN ROLÜ"
Sosyal destek ve aile bağlarının intihar eğilimini önlemede kritik bir rol oynadığını vurgulayan Çelik, “Birey yalnız hissettiğinde ‘bu dünyadan yalnız geldim, yalnız öleceğim’ algısına kapılabilir,” dedi. Ailenin ve arkadaş çevresinin empatik bir iletişimle bireyin yanında olduğunu hissettirmesi gerektiğini belirten uzman, “Koşulsuz kabul ve destek çok önemli. İntihara meyilli kişiler yalnız bırakılmamalı, profesyonel yardım almaları için teşvik edilmeli,” diye konuştu. Çelik, güçlü bir sosyal çevrenin bireyi güçlendirdiğini ve intihar riskini azalttığını ifade etti.
"İNTİHARA MEYİLLİ KİŞİLERE NASIL YAKLAŞILMALI?"
İntihara meyilli bireylerin davranışlarında anormallikler gözlemlenebileceğini belirten Çelik, bu kişilere “anlayışlı ve empatik bir yaklaşımla” davranılması gerektiğini vurguladı. “Donuk halleri, uyku ve yeme düzenindeki bozulmalar dikkat çekici olabilir. Onlara ‘seni anlıyorum, yanındayım’ mesajını vermek, bir telefon çağrısını cevapsız bırakmamak çok önemli,” dedi. Çelik, maddi ve manevi desteğin yanı sıra profesyonel yardım almaları için yönlendirme yapılmasının kritik olduğunu ekledi.
"PROFESYONEL YARDIM VE DESTEK MERKEZLERİ"
İntihar eğilimindeki bireylerin profesyonel yardım almasının önemine değinen Çelik, belediyelerin ve devletin sunduğu ücretsiz ruh sağlığı hizmetlerinden faydalanılabileceğini belirtti. “Psikolojik danışmanlık merkezleri, devlet ve özel hastanelerdeki psikiyatri birimleri destek sağlayabilir. Ağır durumlarda yatarak tedavi de mümkün,” diyen Çelik, bu hizmetlerin bireylerin durumuna göre ilaçlı veya ilaçsız uygulanabileceğini ifade etti.
"İNTİHAR VAKALARININ ARTMASI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ"
Son yıllarda intihar vakalarının ciddi bir artış gösterdiğini belirten Çelik, bunun temel nedenini “sosyal izolasyon ve yalnızlık” olarak tanımladı. Ekonomik ve psikolojik faktörlerin de etkili olduğunu vurgulayan uzman, “Bireyin kendini ifade edebileceği bir alan bulamaması, sessiz çığlıklar atması intiharları artırıyor,” dedi. Çözüm olarak, psikolojik danışmanlık ve psikiyatri merkezlerinin yaygınlaştırılması, ücretsiz destek hizmetleri sunulması ve bireylerin sanata, müziğe yönlendirilmesi gerektiğini belirtti. “Topyekûn mücadele için kurumlar, sivil toplum ve toplumun tüm kesimleri bir araya gelmeli,” diye ekledi.
Uzman Psikolojik Danışman Vejdin Çelik, intiharın bireyin “sessiz çığlığı” olduğunu vurgulayarak, bu çığlığa toplum olarak duyarlı olunması gerektiğini ifade etti. Sosyal destek, empatik iletişim ve profesyonel yardımın intihar vakalarını azaltmada kilit rol oynadığını belirten Çelik, “Ne olursa olsun, kimseyi yalnız bırakmayalım. Yanlarında olduğumuzu hissettirelim,” çağrısında bulundu. Bu söyleşi, intiharla mücadelede toplumsal farkındalığın ve dayanışmanın önemini bir kez daha ortaya koydu.